Nieplanowany wypad do Wrocławia zaowocował niespodziewanie, kiedy natknęliśmy się na free-jazzowe granie. A grał nie byle kto. Trio Flesh Machine w składzie: Mateusz Rybicki (klarnety), Zbigniew Kozera (kontrabas), Wojciech Romanowski (perkusja). W drugiej części koncertu do tria dołączył Gerard Lebik (saksofon tenorowy).

Krótka wizyta w Bieszczadach. Trzy spacerowe widoczki, wszystkie ze smaganej wichrem Połoniny Wetlińskiej.

 

Marcin Olak – gitarzysta, który równie dobrze czuje się w stylistyce muzyki jazzowej jak i współczesnej. We wrześniowym numerze JazzPress znajduje się obszerny wywiad. // Zdjęcia do rozmowy robiliśmy na początku sierpnia przy trzydziestokilku stopniowych upałach. Czy już niedługo za nimi zatęsknimy?

 

Pierwszy Krukbook dotarł bez przeszkód. Pięknie upakowane portfolio ślubne mieści się na 120 stronach. Gruba i sztywna okładka pokryta jest płótnem. Wymiary: 21,5×21,5 cm. Jakość wykonania przewyższa moje oczekiwania. Z pewnością nie jest to ostatnia publikacja z łódzkiej drukarni.

 

 

W wyniku niezliczonych zbiegów okoliczności, wpadł na krótko w moje ręce aparat z dawnych lat. Nie byle jaki. Nim jednak zabrałem się do fotografowania, przeszukałem internet w poszukiwaniu instrukcji i wskazówek dotyczących użytkowania. Wiem z doświadczenia, że stare urządzenia rządzą się swoimi prawami. Nie znając ich, można zupełnie nieświadomie, coś uszkodzić.

W ten oto sposób natrafiłem na publikację z 1937, zatytułowaną “The Leica Manual”, której wstęp uznałem za stosowne obszernie zacytować.

Świat jest ogromny i wypełniony wieloma rzeczami. Trudno jest być obeznanym ze wszystkimi. Życie wydaje się być zatłoczone do granic możliwości. Ciężko jest czuć się zdrowo w świecie tak pełnym – przepełnionym radościami i smutkami, marzeniami i nadziejami, oraz ogromną ilością rzeczy, które lawinowo pojawiają się w naszym życiu. Same tylko wytwory ery techniki przytłaczają swoim ogromem. Mało tu czasu na odpoczynek, a praca zdaje się być walutą we współczesnym świecie. A mimo to, natura nie przestaje się rozwijać i odkrywać swego wdzięku.

Piękno jest nieustraszone i stoi dumnie w rzędzie z piecem hutniczym i generatorem prądu. Te monstra nie mącą jego spokoju. Kryje ono w sobie tajemnice większe niż wszystko co wytworzył człowiek. Było tu na długo nim pierwsze urządzenia wdarły się do świata i pozostanie jeszcze długo po tym nim ostatnie koło zębate zakończy swój ruch. Te dwie potężne siły stoją obok siebie. Człowiek musi kłaniać się im z szacunkiem. To wspaniałe mieć możliwość widzieć i poznać te kilka rzeczy, które nas otaczają. Nie jest jednak możliwe poznać więcej niż kilka.

Ta myśl często mnie frapowała. Taka mała rzecz, a jednak to coś co chciałbym zachować. Chciałbym podzielić się z przyjacielem symbolem tych dwóch sił, które współegzystują ze sobą w naszpikowanym treścią świecie, w którym żyjemy. Ot, znajdę gdzieś niewielki biały kwiat rosnący w pobliżu czarnego fabrycznego komina. I to będzie warte utrwalenia. Nacisnę więc guzik a surowe, zimne i tajemnicze „oko” współczesnego aparatu utrwali mój zamysł. Zabiorę do domu zapis tego co miałem w głowie. Będę chciał pokazać to przyjacielowi aby mógł zobaczyć o czym myślałem.

Myślę więc o całym wielkim świecie i o naszych „małych” życiach. O wielkich generatorach, których moc człowiek jest w stanie kontrolować, i o rosnącym w ich pobliżu małym białym kwiatku, który musi zwiędnąć i zginąć – będąc w mocy, której człowiek kontrolować nie może. Myślę o zwierzętach, roślinach, minerałach i o tym jak wszystkie rzeczy zawierają się w tych trzech królestwach by stworzyć obraz świata. I myślę, że te wszystkie rzeczy są pewną formą odbicia… widzimy je tylko jako coś co rzutowane jest na lustro naszego umysłu. To lustro jest bardzo zagadkową i bardzo ważną rzeczą. Jest tym co steruje naszą wyobraźnią i ma w sobie coś co wzbogaca nasze życie.

__
Manuel Komroff, "Before We Press the Button" w: The Leica Manual,  ed. Willard D. Morgan, Henry M. Lester ( New York: Morgan & Lester Publishers, 1937) : 7-8.

Przyjemnie było poświęcić czas na przeczytanie poradnika, który nie zaczyna się od słów: Aby zapobiec wszelkim uszkodzeniom produktu i obrażeniom ciała… .

Zupełnie przypadkowo złożyło się, że prezentowany aparat pochodzi z tego samego roku co powyższa publikacja, tj. 1937. Aparat wyposażono w obiektyw Summar 5cm, 1:2 – niezwykle popularny i ceniony ze względu na świetne właściwości optyczne. Całość zapakowana w “niezniszczalny” skórzany futerał z logo firmy. W pierwszej kolejności wyczyściłem aparat z zewnątrz i od środka (na tyle na ile mogłem). Przetarłem obiektyw i jeszcze tego samego dnia kupiłem film. Z jego załadunkiem były drobne kłopoty ale trud został nagrodzony. Wczesne filmy 35 mm miały znacznie dłuższe wycięcie na rozbiegówce niż obecnie, dlatego konieczne było jej wydłużenie. Posłużyłem się w tym celu parą nożyczek. Małą podpowiedź znalazłem po wewnętrznej stronie obudowy (fot.2).

fot 1a.

Aby sprawnie posługiwać się tym aparatem i móc skupić całkowicie na wykonywaniu zdjęć, potrzeba poświęcić odrobinę czasu dla nabrania wprawy. Jak w przypadku każdego leciwego urządzenia, jego działanie opiera się wyłącznie na mechanice. W związku z tym niektóre czynności muszą być wykonywane w określonej kolejności. Czas naświetlania można nastawić dopiero po naciągnięciu spustu migawki. A jeśli potrzebujemy skorzystać z czasu dłuższego niż 1/20 sekundy, musimy posłużyć się dodatkowym pokrętłem znajdującym się po prawej stronie obiektywu (fot. 3). Tu także kolejność jest ważna. Najpierw nastawiamy główną wieżę czasów na symbol 20-1, a następnie za pomocą pokrętła pomocniczego wybieramy żądany czas z tego przedziału: 1/20”, 1/8”, 1/4”, 1/2”, 1” lub czas T. Ten ostatni sprawi, że migawka pozostanie otwarta tak długo jak sobie tego życzymy. Aby ją zamknąć, należy przesunąć pokrętło pomocnicze w kierunku pozycji 1.

Pewną trudność może sprawiać proces kompozycji obrazu, zwłaszcza wówczas, gdy chcemy sfotografować dynamiczną scenę. Leica jest aparatem dalmierzowym. Wbudowany dalmierz informuje nas o tym czy dany obiekt na zdjęciu będzie ostry czy nie. Problem jednak w tym, że wizjer dalmierza nie jest sprzężony z wizjerem głównym, w którym dokonujemy ostatecznej kompozycji obrazu (fot 4,5). Łatwo o tym zapomnieć w szybko zmieniającej się scenerii, a wtedy trzeba liczyć na łut szczęścia.

Pomimo tych ograniczeń, Leica pozostaje wspaniałym aparatem. Ma w sobie to coś, co sprawia, że człowiek ma poczucie obcowania z czymś wyjątkowym. I jeszcze jedno. Zwraca na siebie uwagę. Jeśli więc, nie wykonywaliście jeszcze portretów nieznanych osób napotkanych na ulicy… ten sprzęt przełamuje lody w czasie 1/1000 sekundy.

Podziękowania dla Łukasza Nitwińskiego za udostępnienie sprzętu do testów.